Αφού, κατά το κοινώς λεγόμενο, είμαστε ό,τι τρώμε, οφείλουμε να ερευνήσουμε και γιατί όχι να δελτιώσουμε τις ιδιότητες του φαγητού μας. Με βάση αυτό το γνωμικό αλλά και με σκοπό την εξυπηρέτηση των αρχών της οικονομίας κλίμακος το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων υπέβαλλε την πρόταση για χρηματοδότηση του έργου «Ευ – αγροδιατροφή» στο πρόγραμμα της πολιτικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Πράγματι το έργο με τον πλήρη τίτλο του «Ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών για τον σχεδιασμό, την παραγωγή και την ανάδειξη των χαρακτηριστικών ποιότητας και ασφάλειας αγροδιατροφικών και βιολειτουργικών προϊόντων» (ΕΥ-ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΗ)» εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 τον Νοέμβριο 2020 με συνολικό προϋπολογισμό στα 3.000.000 ευρώ. Ένας από τους στόχους του έργου είναι να συνενώσει δράσεις και ερευνητικές ομάδες με συνέργειες από ερευνητικά εργαστήρια πέντε Τμημάτων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, και νεοϊδρυθέντων ερευνητικών δομών του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου και του Πανεπιστημιακού Αγροδιατροφικού Πάρκου Ηπείρου ώστε να αξιοποιηθεί η απόκτηση του καινοτόμου επιστημονικού εξοπλισμού (που θα πραγματοποιηθεί μέσω του έργου) και να οδηγήσει στην ανάπτυξη πρωτοπόρων μεθόδων για τον εξειδικευμένο χαρακτηρισμό τροφίμων, της ποιότητας, της ασφάλειας και της αυθεντικότητας αυτών στην αλυσίδα αξίας του αγροδιατροφικού τομέα, αλλά και της μεταποίησης και συντήρησης των τελικών προϊόντων.
Υψηλά καταρτισμένοι ερευνητές, ειδικοί στους τομείς των επιστημών της Χημείας, της Βιολογίας, των Υλικών, της Γεωπονίας και των Επιστημών Υγείας και άλλων επιστημών θα συντονίσουν τις ερευνητικές τους δυνάμεις για την υλοποίηση του έργου και τη δημιουργία της υποδομής. Οι ερευνητικές ομάδες του έργου θα προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που προσφέρει η ελληνική πρωτογενής παραγωγή, προκειμένου να συμβάλουν στην ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας μας. Η ερευνητική δράση θα καλύπτει την ανάπτυξη αναλυτικών τεχνικών μεθοδολογιών, ταυτοποίηση της ποιότητας και της ασφάλειας των παραγόμενων προϊόντων, τον σχεδιασμό νέων βιολειτουργικών τροφίμων με τη χρήση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, την μελέτη της αλληλεπίδρασης των τροφίμων με τα υλικά συσκευασίας, τις δοκιμές χρήσης νέων υλικών, τη στατιστική ανάλυση, την ερμηνεία των ευρημάτων και τη μετάφραση σε διατροφική ή άλλη παρέμβαση.
Το αντικείμενο της πρότασης περιλαμβάνει επιλεγμένα σημαντικά προϊόντα του πρωτογενούς τομέα της Ηπείρου και της χώρας μας, καθώς και επιλεγμένα τρόφιμα, όπως το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το κρέας και τα συναφή προϊόντα, τον οίνο, το ελαιόλαδο, τα προϊόντα ιχθυοκαλλιεργειών, τα προϊόντα αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, καθώς και τα βιολειτουργικά προϊόντα. Ο χαρακτηρισμός αυτών ως προϊόντων υψηλής ποιότητας και θρεπτικής αξίας μέσω των εφαρμογών εξελιγμένων τεχνολογιών αναδεικνύει τα μοναδικά τους χαρακτηριστικά και συμβάλλει στην αναγνωρισιμότητα και στην αύξηση της ζήτησής τους από τους καταναλωτές. Τα παραδοσιακά Ηπειρώτικα προϊόντα αγροδιατροφής είναι ένας από τους σημαντικότερους εξαγωγικούς τομείς της Ελλάδας, με έντονη παρουσία στην Ευρώπη και αυξανόμενη παρουσία στην Αμερική και σε ορισμένες εταιρείες με συνεχόμενη αύξηση των εξαγωγών.
Όμως και η υποδομή που θα αποκτηθεί θα προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες μοναδικές στη χώρα για χρήση από ερευνητές επιστήμονες ή παραγωγικές εταιρίες και θα μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες, ανάλογες με τις ανάγκες του χρήστη, όπως υψηλά εξειδικευμένες αναλύσεις σε σύγχρονο εξοπλισμό (2D-GC-TOF, NG sequencing, NMR, ICP, Raman Micro, FE-SEM, LC-MS-LTQ-Orbitrap), ή συνδυασμούς αναλύσεων (μικροβίωμα, πρωτεωμικα κ.α). Στο έργο θα συμμετέχουν 32 καθηγητές, δέκα μέλη Ε.ΔΙ.Π. και 68 νέοι ερευνητές (μεταδιδάκτορες, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί φοιτητές). Επιστημονικώς υπεύθυνος του έργου είναι ο καθηγητής Τριαντάφυλλος Αλμπάνης και αναπληρωτής επιστημονικώς υπεύθυνος ο Καθηγητής Ιωάννης Κωνσταντίνου του Τομέα Βιομηχανικής Χημείας και Χημείας Τροφίμων του Τμήματος Χημείας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ήδη από τον Δεκέμβριο που μας πέρασε έχουν ξεκινήσει οι πρώτες συγκεντρώσεις της ομάδας έργου.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.