Με έναν, θα έλεγε κανείς, μεγαλεπίβολο τίτλο («ενσωμάτωση χώρου παλαιών στρατιωτικών φυλακών στον αστικό ιστό ως κέντρο παροχής αστικών εξυπηρετήσεων») τιτλοφορείται το έργο για την προσπάθεια αξιοποίησης των παλαιών στρατιωτικών φυλακών στα Ιωάννινα. Το κτηριακό συγκρότημα αυτό βρίσκεται σε ένα σημαντικό σημείο της πόλης, στο παραλίμνιο μέτωπο ανάμεσα από το ΚΕΑΠΒΙ και το πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής.
Οι παλαιές στρατιωτικές φυλακές
Στην έκταση των παλαιών στρατιωτικών φυλακών υπάρχουν μεγάλοι ελεύθεροι χώροι και κτιριακές εγκαταστάσεις. Συνολικά υπάρχουν πέντε κτίρια, ένα από τα οποία είναι η εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, η οποία βρίσκεται σε λειτουργία. Το μεγαλύτερο από τα κτίρια είναι 250 τ.μ. Η έκταση αυτή για πολλά χρόνια παρουσίαζε εικόνα εγκατάλειψης με πολλές διαμαρτυρίες κατοίκων να εστιάζουν στο γεγονός της μη αξιοποίησης του χώρου που βρίσκεται σε ένα τόσο προνομιακό σημείο της πόλης των Ιωαννίνων. Κύριος παράγοντας της εγκατάλειψης του χώρου θεωρήθηκε το ιδιοκτησιακό καθεστώς, καθώς ο χώρος άνηκε στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου. Έτσι, έγιναν προσπάθειες ώστε ο χώρος των παλαιών στρατιωτικών φυλακών να περάσει στον Δήμο, πράγμα το οποίο και έγινε με Κοινή Υπουργική Απόφαση το Δεκέμβριο του 2016.
Το έργο
Το έργο της ανάπλασης της περιοχής εντάχθηκε στο πρόγραμμα της πολιτικής συνοχής ΕΣΠΑ 2014 – 2020 με συνολικό προϋπολογισμό 2.500.000 ευρώ. Με την υλοποίηση του έργου θα επιτευχθεί η ανάπτυξη της περιοχής ως εναλλακτικό καλλιτεχνικό πάρκο, διατηρώντας τις υφιστάμενες κτιριακές εγκαταστάσεις του χώρου και αναδεικνύοντας αυτές σε συνδυασμό με τους προτεινόμενους νέους ανοιχτούς χώρους θεματικών κήπων με μόνιμες ή μη καλλιτεχνικές δημιουργίες, εκθετήρια τοπικών προϊόντων και δραστηριοτήτων, υπαίθριου σινεμά, ήπιων μορφών αθλητισμού και χώρων αναψυχής κλπ.
Οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις είναι συμβατές με τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή αλλά και τις κατευθύνσεις του υπό θεσμοθέτηση υπερκείμενου χωροταξικού σχεδιασμού, καθότι προωθείται μια ολοκληρωμένη αξιοποίηση των πόρων της πόλης μέσα από το δίκτυο της πολιτιστικής κληρονομιάς που υφίσταται στην ευρύτερη περιοχή, (ιστορικό κέντρο, διατηρητέα μνημεία, παραδοσιακές γειτονιές, παραδοσιακές δραστηριότητες) και του φυσικού περιβάλλοντος, (λίμνη, μεγάλοι κοινόχρηστοι χώροι, πλατείες κέντρα γειτονιών, πάρκα), συμβάλλοντας στην ολοκληρωμένη ανάδειξη του παραλίμνιου ελεύθερου δημόσιου χώρου του συμπαγούς τμήματος της πόλης και πλησίον του κέντρου της, με δυνατότητες γνωστικής ανάπτυξης, άσκησης και ποιότητας ζωής όλων των κατοίκων του Δήμου Ιωαννιτών.
Στο πλαίσιο του έργου, έγινε το 2018 και αρχιτεκτονικός διαγωνισμός προσχεδίων, με την κριτική επιτροπή να δίνει μόνο τρίτο βραβείο σε μια διεπιστημονική ομάδα, η οποία και έπειτα ανέλαβε την εκπόνηση της οριστικής μελέτης, όπως προβλεπόταν από τους όρους του διαγωνισμού, με σύμβαση που υπογράφηκε τον Ιούλιο 2019.
Τα προβλήματα
Τα χρονικά περιθώρια για την υλοποίηση του έργου στενεύουν, καθώς υπάρχουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση παραχώρησης του χώρου ο Δήμος Ιωαννιτών θα πρέπει να υλοποιήσει το σχέδιο αξιοποίησης της περιοχής των παλαιών στρατιωτικών φυλακών μέσα σε μια πενταετία από την παραχώρηση. Στη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση αναφέρεται επίσης ότι «στην παραχωρούμενη έκταση θα υλοποιηθούν αποκλειστικά κοινόχρηστες, κοινωφελείς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα λειτουργίες και δεν θα αλλοιωθεί η κατά προορισμό χρήση της έκτασης, ως περιοχή Natura». Θα είναι κρίμα να χαθεί αυτή η ευκαιρία αξιοποίησης ενός εγκαταλελειμμένου ακινήτου.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου « Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης