Οι πόροι της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. έχουν αναδειχθεί σε χρήσιμο εργαλείο στο χρόνιο πρόβλημα της αξιοποίησης ιστορικών, παλαιών και διατηρητέων κτιρίων, που συχνά αποτελούν κληροδοτήματα επιφανών προσώπων προς το Δημόσιο. Η διαχείριση των κληροδοτημάτων αυτών δεν είναι ασφαλώς μόνο ζήτημα πόρων αλλά και άλλων ζητημάτων που άπτονται της γραφειοκρατίας και της αλλαγής χρήσης τους. Σίγουρα όμως, η επίλυση τουλάχιστον του προβλήματος εξεύρεσης των χρηματικών ποσών που απαιτούνται για την αποκατάσταση των κτιριών καθιστά πιο πιθανή την ευδοκίμηση των προσπαθειών για την αξιοποίηση των δημόσιων αυτών περιουσιακών στοιχείων. Μια τέτοια προσπάθεια είναι και το έργο της επανάχρησης του κτιρίου Βασιλά στην Πάργα, το οποίο κατάφερε να βρει χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε., ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Στο ιστορικό κέντρο της πόλης της Πάργας βρίσκεται το αρχοντικό της επιφανούς οικογένειας Βασιλά, που κατασκευάστηκε το 1874. Έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού. Το κτίριο Βασιλά δόθηκε με συμβόλαιο δωρεάς στο Δήμο, ενώ στην συνέχεια ανατέθηκε σε μελετητική ομάδα η ανάπλαση και η διαμόρφωση του σε Δημαρχιακό Μέγαρο. Η μελέτη αυτή δεν ολοκληρώθηκε γιατί με δεδομένο, όπως είπαμε, ότι το κτίριο έχει χαρακτηρισθεί ως «Ιστορικό διατηρητέο μνημείο», η Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού είχε ζητήσει να τροποποιηθεί προκειμένου να υπάρξουν ήπιες επεμβάσεις και να γίνουν σεβαστά «τα αυθεντικά στοιχεία του αρχιτεκτονικού και δομικού χαρακτήρα» του κτιρίου.
Ωστόσο πλέον, το κτίριο παρουσιάζει σημαντικές φθορές και προβλήματα και έχει ζητηθεί στο παρελθόν η έγκριση εκτέλεσης επειγουσών εργασιών, για την αποφυγή της περαιτέρω φθοράς του μνημείου και την ασφάλεια των διερχομένων. Το κτίριο αποτελείται από δυο κύριους όγκους και έναν αύλειο ημιστεγασμένο χώρο. Ο πρώτος κύριος όγκος είναι τετραώροφος ορθογωνικής περίπου διατομής ενώ ο δεύτερος κύριος όγκος είναι διώροφος και ουσιαστικά αποτελεί προέκταση του αύλειου χώρου, ο οποίος περιβάλλεται από υψηλό πέτρινο τοίχο και είναι κατά το ήμισυ στεγασμένος από διαδοχικές καμάρες.
Με το έργο με τίτλο «Δημιουργική Επανάχρηση του κτιρίου Βασιλά του Δήμου Πάργας» το οποίο εντάχθηκε στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2014 – 2020 την 01/06/2019 με προϋπολογισμό 1.515.535 ευρώ, γίνεται η … τελική προσπάθεια για διάσωση και επανάχρηση του κτιρίου. Στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται η ανακατασκευή του κτιρίου και η επανάχρηση του ως Πολυδύναμο Πολιτιστικό Κέντρο. Το σχέδιο αξιοποίησης του κτιρίου ως πολιτιστικού κέντρο προβλέπει μεταξύ άλλων τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων και συνεδρίων ακόμα και διεθνούς ενδιαφέροντος στην Πάργα, η οποία θα οδηγήσει στην αναβάθμιση του ρόλου του Δήμου σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, στην εντονότερη προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής αλλά και στην άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων στον τομέα του Πολιτισμού.
Οι παρεμβάσεις στο κτίριο αλλά και η σχεδιαζόμενη χρήση του θα σεβαστούν πλήρως την ταυτότητα του κτιρίου αλλά και της πόλης ενώ θα ενισχύσουν και την αναγνωρισιμότητα του ως ένα σημείο αναφοράς για την πολιτιστική δημιουργία και τις δράσεις της δημιουργικής βιομηχανίας της περιοχής.
Το νέο Πολυδύναμο Πολιτιστικό Κέντρο Πάργας, που θα λειτουργεί στο κτίριο Βασιλά, θα στοχεύει στο να προβάλλει τον πολιτισμό και τον τουρισμό της περιοχής φιλοξενώντας παράλληλα δράσεις και εκδηλώσεις, να παρέχει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε πολιτιστικό και επαγγελματικό επίπεδο καθόλη τη διάρκεια του έτους ως σύγχρονος πολυχώρος δραστηριοτήτων και να υλοποιεί την επίσημη πολιτιστική πολιτική του Δήμου Πάργας. Η αισιόδοξη πρόβλεψη της επανάχρησης του χώρου είναι οι εορταστικές εκδηλώσεις των Χριστουγέννων, της Αποκριάς, της ημέρας της γυναίκας, το πολιτιστικό πρόγραμμα του Δήμου Πάργας, εκδηλώσεις στο πλαίσιο της γιορτή της σαρδέλας, τα παραδοσιακά φεστιβάλ αλλά και οι μικρότερης εμβέλειας διοργανώσεις που γίνονται σε όλη τη διάρκεια του έτους, να φιλοξενούνται στο νέο αυτό χώρο. Ήδη τον Φεβρουάριο 2021, προκηρύχθηκε από τον Δήμο Πάργας, διαγωνισμός για τις μελέτες υλοποίησης του έργου.
Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
