Aπό τους κύριους θεματικούς στόχους που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της ευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής ΕΣΠΑ 2014 – 2020, συγκαταλέγονται η ανάληψη δράσεων για την ανάσχεση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος και την οικονομία χαμηλών ρήπων. Απαραίτητη προϋπόθεση της ευδοκίμησης όλων αυτών των στόχων είναι, σαφώς, και η πρωθύστερη καταγραφή και παρακαλούθηση της τωρινής περιβαλλοντικής κατάστασης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η δράση της ανάπτυξης συστήματος μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων στα Ιωάννινα.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα και τα Ιωάννινα
Η Ελλάδα παρουσιάζει σχεδόν διπλάσια αναλογία πρόωρων θανάτων αποδιδόμενων σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για το 2016, 16.440 πρόωροι θάνατοι στην χώρα μας, οφείλονται στην έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις τριών βασικών ρύπων: των αιωρούμενων σωματιδίων με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρών του μέτρου (ΡΜ2,5, πρακτικά μικρότερη διάμετρος από μια τρίχα), του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) και του όζοντος (Ο3). Σύμφωνα με τα στοιχεία της πανελλαδικής ερευνητικής υποδομής ΠΑΝΑΚΕΙΑ, οι μέγιστες συγκεντρώσεις ύψους αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ2,5 στα Ιωάννινα, κατά τους χειμερινούς μήνες, μπορεί να ανέλθει στα 350 μg/m3, όταν στην Αθήνα ανέρχεται στα 200 μg/m3 και το όριο από την Ε.Ε. να είναι τα 25 μg/m3. Η αύξηση το χειμώνα σαφώς οφείλεται στις θερμαντικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται, με την Περιφέρεια Ηπείρου το 2013 να συστήνει ειδική επιτροπή για το ζήτημα.
Το έργο
Το φυσικό αντικείμενο του έργου της ανάπτυξης συστήματος μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων στα Ιωάννινα, το οποίο έχει προϋπολογισμό 165.224,00 ευρώ, αφορά την προμήθεια συστήματος (σταθμού) μέτρησης των ατμοσφαιρικών ρύπων και γενικότερα της ποιότητας της ατμόσφαιρας, με τοποθέτηση του εντός του αστικού ιστού της πόλης των Ιωαννίνων με βάση τις προδιαγραφές που τίθενται στην Υπουργική Απόφαση 14122/549/Ε.103. Ο σταθμός περιλαμβάνει κλωβό στέγασης των οργάνων, αναλυτές και παρελκόμενο εξοπλισμό για την μέτρηση, καταγραφή και μετάδοση των μετρήσεων. Εντός του κλωβού έχουν τοποθετηθεί: Αυτόματοι αναλυτές μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων, μετεωρολογικό σύστημα που θα περιλαμβάνει μετεωρολογικό ιστό, πάνω στον οποίο θα είναι εγκατεστημένοι μετεωρολογικοί αισθητήρες (θερμοκρασίας, υγρασίας, ταχύτητας και διεύθυνσης του ανέμου) και σύστημα συλλογής και καταγραφής δεδομένων με το κατάλληλο λογισμικό. Παράλληλα θα εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία του συστήματος και των αναλυτών μέτρησης ρύπων μέχρι τη λήξη του προγράμματος στις 31/12/2023.
Όπως επισημαίνει η κα Βάγια Διαμάντη, περιβαλλοντολόγος, υπάλληλος της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου «η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου από τις αρχές του έτους υλοποιεί το έργο ανάπτυξης συστήματος μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων στην πόλη των Ιωαννίνων. Το έργο αυτό με απόφαση του περιφερειάρχη Ηπείρου εντάχθηκε στο υπηρεσιακό πρόγραμμα Ήπειρος 2014-2020 και χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και συγκεκριμένα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης καθώς και από εθνικούς πόρους μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Το έργο αφορά στη προμήθεια ενός σταθμού μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ο οποίος είναι εξοπλισμένος με αυτόματους αναλυτές για την μέτρηση της συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων αλλά και της συγκέντρωσης εισαέριων ρύπων όπως είναι τα οξείδια του αζώτου του άνθρακα και του θείου και επίσης και του όζωτος.»
Ως προς την αναγκαιότητα εκτέλεσης του έργου η κα Πηνελόπη Μπολάνου, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Ηπείρου αναφέρε ότι «η εγκατάσταση ενός νέου αξιόπιστου ατμοσφαιρικού σταθμού στην πόλη των Ιωαννίνων ήταν υποχρεωτική από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και από τις οδηγίες για την ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ο σταθμός εγκαταστάθηκε στο κέντρο της πόλης σε ένα πυκνοδομημένο ιστό και συγκεκριμένα στην αυλή του λυκείου της Ζωσιμαίας Σχολής».

Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.